Obowiązkowa segregacja śmieci towarzyszy nam już od dłuższego czasu, bo od stycznia 2020 roku. Brak zastosowania się do zasad selektywnego zbierania odpadów komunalnych grozi konsekwencjami, takimi jak dodatkowa opłata za brak segregacji. Spółdzielnia czy wspólnota mieszkaniowa zobowiązana jest cyklicznie obliczyć koszty za wywóz śmieci i rozłożyć je osobno na każdego mieszkańca bloku. Gdyby firma odpowiedzialna za wywóz odpadów zgłosiła jakiekolwiek nieprawidłowości związane z segregacją, koszty wywozu byłyby znacznie wyższe. Niesegregowanie odpadów jest ponadto postępowaniem wbrew prawu i nie jest etyczne. Wszak to właśnie segregacja śmieci przyczynia się do wysokiej efektywności późniejszego recyklingu, a więc odzysku surowców wtórnych. To zaś skutkuje zmniejszeniem ilości rozkładających się na wysypiskach śmieci oraz przyczynia się do utrzymania zdrowszego ekosystemu. Segregacja odpadów na dużej posesji nie jest logistycznie trudnym zadaniem, podobnie w przypadku zakładów czy przedsiębiorstw. Jak jednak zadbać o efektywną segregację śmieci komunalnych w małym mieszkaniu? Jakie są sposoby na to, by segregacja śmieci na aż pięć frakcji rzeczywiście była realna w warunkach lokalu małej powierzchni?
Zasady segregacji śmieci
Śmieci komunalne, powstające na skutek codziennego bytowania w gospodarstwach domowych, powinny być segregowane przez mieszkańców gospodarstwa domowego na pięć frakcji.
- Papier
- Plastik i metale
- Opakowania szklane
- Odpady bio
- Odpady zmieszane
Takie rozdzielenie śmieci wymusza w teorii posiadanie aż pięciu różnych pojemników na śmieci. Małe mieszkania, gdzie poszczególne pomieszczenia mają niewielki metraż, usytuowanie tak wielu pojemników na odpady może całkowicie zagracić przestrzeń. Dodatkowo osobno należy gromadzić odpady niebezpieczne, takie jak lekarstwa, odpady medyczne, baterie, żarówki i świetlówki itd. Do wymienionych pięciu pojemników trzeba więc dodać kolejne, które mieścić będą te odpady, których utylizacja podlega szczególnym wytycznym. Nic dziwnego więc, że kiedy Ustawa o obowiązkowej segregacji śmieci weszła w życie, wielu właścicieli i mieszkańców małych lokali wyrażało sprzeciw w obawie przed brakiem możliwości sprostania nowym wymogom prawnym. W rzeczywistości jednak obawy te okazały się nie być zasadne. Odpowiednie przemyślenie i rozmieszczenie koszy na odpady sprawia, że segregacja śmieci pod względem logistycznym nie przysparza większego problemu.
Miejsce na kosze
Kluczową kwestią, którą trzeba przemyśleć jest umiejscowienie koszy na śmieci. Tradycyjnym miejscem w wielu polskich domach, gdzie umieszcza się kontener na śmieci zmieszane jest szafka pod zlewem. Szafka ta jest zazwyczaj dość niewielkich rozmiarów i o ile wystarczy w niej obszaru na jeden duży kontenerek na śmieci, tak miejsca może już zabraknąć na aż pięć pojemników. Rozwiązaniem jest umieszczenie pojemników na różne rodzaje śmieci w różnych miejscach w mieszkaniu. Oprócz tradycyjnej szafki pod zlewem, przy odrobinie kreatywności znajdziemy inne możliwości umieszczenia koszy na śmieci. Mogą być to mniej oczywiste lokacje, a jednak doskonale się do tego nadające. Przykładem może być łazienka. W koszu na odpady szklane lądują głównie szklane opakowania po kremach, kosmetykach kolorowych, ewentualnie szklane butelki po napojach. W łazience obok pojemnika na pranie stanąć może łazienkowy kosz na śmieci, który pomieści wspomniane opakowania ze szkła po kosmetykach. Z kolei, jeśli w łazience znajduje się również kuweta dla kota, to aby zaoszczędzić miejsce w koszu na odpady zmieszane, obok kuwety postawić można kubełek na żwirek z kuwet dla zwierząt. W sklepach zoologicznych dostępne są specjalne kubełki o tym przeznaczeniu, które są zamykane i posiadają filtry, dzięki czemu zapach z kocich odchodów nie przedostaje się do otoczenia, co jest dodatkowym plusem takiego rozwiązania.
Z kolei, jeśli do mieszkania należy balkon, będzie to idealne miejsce na pojemnik na odpady bio. Jako że umieszczamy w tym pojemniku np. zwiędłe kwiaty czy liście, balkon, na którym znajdują się doniczki z roślinami, jest idealny do postawienia tam kosza na odpady, które generują się właśnie w tym miejscu. W koszu na bioodpady można też umieszczać resztki jedzenia pochodzenia roślinnego (obierki, warzywa i owoce, fusy z herbaty czy kawy itp.). Pamiętać należy jednak, że odpady kuchenne, takie jak resztki mięsne oraz kości zawsze wyrzucamy do odpadów zmieszanych!
Przy biurku zaś można ustawić typowy kosz na makulaturę. Swoje miejsce znajdą tam zapisane kartki z notesu, kalendarza, niepotrzebne wydruki, ulotki.
Pojemniki wielokomorowe i modułowe
Jeśli mimo wszystko wolimy trzymać kosze na odpady w jednym miejscu, z ograniczoną przestrzenią poradzić można sobie dzięki zastosowaniu pojemników wielkomorowych. Zamiast więc jednego kosza na śmieci, który potrzebny był przed wprowadzeniem obowiązkowej segregacji, możemy mieć jeden pojemnik posiadający w środku osobne komory na poszczególne rodzaje śmieci. Pojemniki wielkokomorowe mają zwykle różnokolorowe klapy, które pozwalają na rozróżnienie poszczególnych przegród. Bywają też w formie pojemnika obrotowego o planie koła, co daje łatwy, wygodny i szybki dostęp do konkretnej przegrody.
Bardzo funkcjonalnym rozwiązaniem są również pojemniki modułowe, które można układać jeden na drugim. Tworzą tym samym pionowy układ, który nie zabiera przestrzeni na podłodze. Takie „kominowe” pojemniki modułowe są też bardzo estetyczne — różne rodzaje i wygląd frontów dopasować można do charakteru wnętrz.
Odpady z remontu
Odpady komunalne to jedno. Co jednak zrobić, kiedy planuje się remont mieszkania? Gdzie pomieścić wszelkie odpady remontowe? W przypadku prac budowlanych podobnie, kiedy remontowany jest duży dom, potrzebny jest kontener na gruz. Odpady remontowe bowiem nie nadają się do segregacji i umieszczenia w pojemnikach na odpady komunalne. Oczyszczanie i odzyskiwanie surowców wtórnych z gruzu odbywa się nieco inaczej niż w przypadku śmieci komunalnych, dlatego też mieszanie ich z odpadami bytowymi jest nieprawidłowe. Jeśli remontowane jest małe mieszkanie, bardzo prawdopodobne, że zamiast dużych kontenerów o pojemności kilku czy kilkunastu metrów sześciennych, wystarczą worki BigBag. Ich ładowność to około półtorej tony, są zatem bardziej ustawne i zgrabniejsze niż duże kontenery. Z łatwością można postawić je przed klatką czy pod balkonem. Odpady wielkogabarytowe zaś powinny być składowane w miejscu wyznaczonym przez władze spółdzielni bądź wspólnoty. Zwykle są to miejsca w bliskości altanek śmietnikowych. W umówionym terminie można wystawiać w tym miejscu wszelkie duże gabaryty — wersalki, fotele, stoły, niekiedy również elektrośmieci (o to, czy elektrośmieci mogą być wystawiane do wywozu dużych gabarytów, warto dopytać, w każdym przypadku może być to ustalane indywidualnie).
Segregacja śmieci jest obowiązkowa, a mały metraż mieszkania nie zwalnia z konieczności segregowania odpadów, a co za tym idzie, najczęściej posiadania więcej niż jednego kosza na śmieci. Współczesne rozwiązania w zakresie pojemników na odpady dają jednak spore pole do takiego zaaranżowania przestrzeni, by dysponowanie nawet pięcioma pojemnikami nie ograniczało przestrzeni mieszkalnej. Wszystko zależy od naszej kreatywności!